Staalsoorten

De hardheid van het staal is niet het enige aspect waar op gelet moet worden bij de aanschaf van een keukenmes. Een te harde staalsoort zonder toevoegingen die voor taaiheid zorgen is onpraktisch omdat het dan zeer snel zal afbrokkelen. De ideale combinatie is een lemmet met een hoge hardheid en met een hoge taaiheid. In onze optiek zijn Aogami Blue steel en ZDP-189 ideale staalsoorten voor keukenmessen. De Rockwellhardheid is een maat voor de hardheid van materialen, bepaald volgens de Rockwellhardheidstest. In die test wordt "hardheid" geïnterpreteerd als "weerstand tegen plaatselijke penetratie". De test bepaalt de nettodiepte waarop een "penetrator" in het materiaal is doorgedrongen nadat er een standaardlast op aangebracht is.

Hardheid en taaiheid:

De hardheid volgens Rockwell wordt uitgedrukt door een getal (zonder eenheid), afgelezen op een bepaalde schaal. Er zijn verschillende schalen (A...V), voor verschillende soorten materialen en verschillende testomstandigheden. De C-schaal bijvoorbeeld is een veel gebruikte schaal voor harde staalsoorten. Andere veel gebruikte schalen zijn R en M. Hoe hoger het getal op een bepaalde schaal, hoe harder het materiaal. De Rockwellhardheid wordt geschreven als bv. 61 HRC (61 op de Hardness Rockwell C-schaal).

Bij telkens twee graden Rockwell hardheid méér is de scherpteduur ongeveer twee keer zo lang. dus 52 HRC heeft een scherpteduur van ongeveer een week en 62 HRC heeft een scherpteduur van zo'n 12 maanden bij regulier gebruik.

Europese messen (Sabatier, Gude, Zwilling, Helkels&Wusthof, Messermeister, etc) gebruiken zachtere staalsoorten met een laag koolstof gehalte maar met een goede taaiheid, deze messen hebben een HRC hardheid van tussen de 54 en 58 en zijn gemakkelijk aan te zetten met een aanzetstaal, bij gebruik in professionele westerse keukens is het gebruikelijk om je mes dagelijk of meerdere keren per dag aan te zetten. De goedkope Chinese messen (veelal in messenblokken te koop) hebben een hardheid van ongeveer 52 HRC. Deze messen hebben dus een beperkte scherpteretentie en moeten vaker geslepen worden dan Japanse messen uit hardere staalsoorten. De meest bekende Japanse koksmessenfabrikant Global gebruikt Cromova staal met een hardheid van 58 HRC, vergeleken met andere Japanse merken gebruikt Global dus relatief zacht staal. Ook onderling zijn er dus grote verschillen tussen Japanse messen. De merken die wij selecteren voor Japansemessen.nl hebben een bijzonder goede prijs/kwaliteit verhouding. Vergelijkingen met Europese messen met inferieure staalsoorten (<56 HRC) zijn niet te maken.

Er zijn messen van Henkels (Myabi) die een hardheid hebben van 61 of 66 HRC maar dit zijn messen uit Japan die in opdracht van Henkels geproduceerd worden. Ook fabrikanten als bijvoorbeeld Cold Steel, Fällkniven en Spyderco (zakmes producenten) laten hun betere messen produceren in Japan.

Er zijn tegenwoordig veel fabrikanten die hun messen laten produceren in China, zij importeren dan staal uit Japan (veelal gelaagd staal met VG-10 in de kern) die vervolgens door goedkope Chinese werkers verwerkt worden in koksmessen. De prijs is bijzonder interessant maar helaas laat de afwerking, de polijsting en het handvat materiaal vaak te wensen over. De kwaliteit is niet stabiel. Door de slechte kennis van smeedtechniek worden deze messen vaak niet correct gehard en worden ze geslepen op niet water gekoelde slijpstenen. Hierdoor wordt het staal te heet en dit verlaagt de Rockwell hardheid. VG-10 staal in Japanse messen is te vinden tussen de 60 en 61 HRC. In Chinese messen kan dit een stuk lager uitkomen waardoor ze niet harder zijn dan reguliere messen van de helft van het geld.  

Staalsoorten

Staal is verkrijgbaar in vele soorten en samenstellingen. Technisch gesproken is er niet zoiets als roestvrij staal (Stainless steel). Alle staalsoorten zullen roesten als ze niet op de juiste manier behandeld worden. Sommige staalsoorten weerstaan ​​corrosie beter dan anderen. Een betere term is de Engelste term "Stainless" (vlekbestendig). In principe zorgt chroom voor de roestbestendigheid, messen met een chroomgehalte van 11% of meer zijn goed vlekbestendig. In dit document en elders op deze site, moet de term "roestvrij/roestvast" gezien worden als "vlekbestendig". Daarnaast is er een samenhang tussen hardheid (uitgedrukt in de Rockwell schaal C (HRC)) en taaiheid. Staalproducenten zoeken altijd naar een optimale verhouding tussen hardheid en taaiheid. De complexe legeringen en exotische stoffen die aan staal worden toegevoegd dienen voornamelijk om het staal een betere taaiheid te geven.

Belangrijk om te beseffen is ook dat de manier van smeden en temperen de hardheid kan beïnvloeden. Er zijn dus onderlinge verschillen te vinden in hardheden tussen messenmakers. Een bekend voorbeeld is Shirogami White Steel #1, dit traditionele zeer zuivere Japanse staal is niet bijzonder taai maar kan wel extreem hard getemperd worden, je ziet hier dus hardheden die varïeren van 60 tot 65 HRC.

Verschillende fabrikanten produceren staal voor Japanse keukenmessen, VG-10 staal is op dit moment het meest toegepast in het hogere segment maar ook staalsoorten van de volgende fabrikanten zijn veel gebruikt:

Takefu Special steel (Japan)

  • VG-10 (60-61 HRC) - roestvast -
  • VG-5 (60 HRC) - roestvast -
  • VG-2 (59-60 HRC) - roestvast -
  • VG-1 (59-60 HRC) - roestvast - (identiek aan VG-10 maar dan zonder Vanadium en Kobalt)
  • V2 (58-61 HRC) - niet-roestvast -
  • V1 (58-59 HRC) - niet-roestvast -
  • SG-2 of R2 (62-63 HRC) - roestvast -

Hitachi Steel Ltd (Japan) (“Yasuki Hagane” YSS (Yasuki Speciality Steel))

Niet roestbestendig:

  • Aogami Super (63-65 HRC)
  • Aogami Blue #1 (Ao ko of Ao ichi ko) (62-64 HRC)
  • Aogami Blue #2 (Ao ni ko) (61-63 HRC)
  • Shirogami White #1 (Shiro-Ko 1 of Shiro ichi ko) (60-64 HRC)
  • Shirogami White #2 (Shiro-Ko 2 of Shiro ni ko) (60-63 HRC)
  • Shirogami White #3 (58-62 HRC)
  • Kigami Yellow #1 (60-62 HRC)
  • Kigami Yellow #2 (60-62 HRC)
  • Kigami Yellow #3 (59-60 HRC)

Wel roestbestendig:

  • ATS-34 (60-61 HRC)
  • ZDP-189 (64-67 HRC), 3% koolstof en 20% chroom (vergelijkbaar met Cowry X)
  • SLD-Magic (60-62 HRC)
  • SLD of SKD11 (60-64 HRC)
  • Gingami #1 tot en met #5 (ook wel GIN-1 of G1 genoemd) (58-61 HRC)

Over het algemeen is Shirogami staal scherper te slijpen is en Aogami staal blijft langer scherp. Voor traditionele Japanse messen (Yanagiba, Deba, etc) is Shirogami White #1 het beste aan te raden. Voor wat meer universeel gebruik is Aogami een betere staalsoort. Aogami is een wat duurder staal dan Shirogami. Eigenlijk is Aogami staal identiek aan Shirogami met wat toevoegingen zoals Wolfraam (tungsten) en Chroom. Aogami staat wel bekend om zijn hoge vlekgevoeligheid, na elk gebruik schoon en droogmaken is dus belangrijk. Aogami Super staal bevat naast koolstof, ook nog meer wolfraam en chroom dan Aogami #1 en daandaast ook nog molybdeen en vanadium, hierdoor is dit staal extreem hard maar ook taai en kan dit staal (samen met ZDP-189 staal) gezien worden als de beste staalsoort voor gebruik in keukenmessen.

De Kigami staalsoorten zijn wat goedkoper dan Aogami of Shirogami, voor keukenmessen is Kigami #2 prima geschikt vanwege zijn hogere koolstof gehalte.

De gebruikte kleuren (white, blue en yellow) zeggen niets over de kleur van het staal. Deze terminologie komt van de fabrikant Hitachi die zijn baren staal in verschillende kleuren papier afleverde bij de smederijen. De term "blue paper steel" komt hier dus vandaan en betekent niets anders dan "staal dat verpakt is in blauw papier".

Op sommige lemmetten staat (onder andere) de staalsoort vermeld, op deze pagina kun je kijken wat er precies op je lemmet vermeld staat.

Daido Special steel

  • Daido 1K6 (57-58 HRC)  relatief zacht staal wordt oa gebruikt in budgetmessen zoals de Kai Wasabi serie
  • Cowry-X poederstaal (64-65 HRC) -3% koolstof en 20% chroom, vergelijkbaar met ZDP-189

JFE-steel corp.

  • SK-5 (57-65 HRC) in keukenmessen meestal rond 60 HRC
  • S55C (58-61 HRC)

Andere Japanse staalsoorten

  • SRS-15 (63-65 HRC)
  • AUS-8 (57-58 HRC)
  • AUS-8A (57-59 HRC) ook wel "Molybdeen/Vanadium" staal genoemd, vergelijkbaar met het staal in de betere Duitse messen
  • Chromova 18 (56-58 HRC) (wordt alleen voor Global messen gebruikt)

Niet-Japanse staalsoorten

  • Sandvik 19C27 (Zweeds) (60-62 HRC), afhankelijk van manier van harden
  • Sandvik 13C26 (Zweeds)
  • MC66 (Duits) (Dit is eigenlijk Japans ZDP-189 staal)
  • S30V (USA)
  • CPM ™ 154 (USA)

Lijst met beschrijvingen van veel gebruikte staalsoorten:

Chirurgisch Staal (Surgical steel- Ook vaak roestvrij chirurgisch staal genoemd. Dit is staal waar je met een grote boog omheen moet lopen. Er bestaat geen officieel chirurgisch staal, het verwijst naar de zachte staalsoorten die gebruikt worden in de mediche wereld, deze bestaan uit legeringen zoals17-4, 17-4 PH, 455 roestvrij en implantaten - 316L of titanium 6AL4V (dat officieel geen staal is)  Geen van deze staalsoorten hebben de juiste eigenschappen om in messen te verwerken. Ze zijn wel erg roestvrij. Marketing technisch wordt de term "Chirurgisch staal" gebruikt om een hoogwaardig product aan te duiden, in de praktijk zijn messen van "Chirurgisch staal" (420 staal of slechter) de goedkoopste Chinese prullen die er zijn. Niet kopen en als je ze in huis hebt weggooien.   

420 Serie - Zeer slijtagegevoelig maar zeer vlekbestendig, goede keuze om te gebruiken als duikmes, maar niet voor in de keuken. Door het zeer lage koolstofgehalte, minder dan 0,3% -0,5%, is het te zacht voor een nuttig snijgereedschap in de keuken. Wordt voornamelijk gebruikt in zeer goedkope keukenmessen. Ref - AISI 420 staal Samenstelling .

440A/440B - Veel van goedkope mainstream keukenmessen (Blokker, Kwantum, etc) zijn gemaakt van deze of soortgelijke staalsoorten. Ref - AISI 440A vs 440B Staal Samenstelling vergelijking. Er zijn bekende messenmakers (Cutco) die 440A in hun keukenmessen verwerken, maar dit staal is niet hard genoeg om als snijmateriaal te gebruiken.

440C - Werd vroeger (20 jaar geleden) nog gezien als een goede staalsoort, nu is deze soort gedateerd en kan het niet meer opboksen tegen modernere staalsoorten Ref - AISI 440C Staal compositie. Toch zijn er nog veel fabrikanten die deze staalsoort gebruiken in keukenmessen. Als 440c staal goed is getemperd is het een prima staalsoort voor keukenmessen. Als dit staal geen goede hittebehandeling krijgt is het totaal ongeschikt voor keukenmesen. Het heeft over het algemeen een goede taaiheid en goede vlekbestendigheid. Ref - Vergelijking: AISI 440A vs 440B vs 440C Staal.

12C27 - geproduceerd door Sandvik. Het is een bekende staalsoort die vroeger hoog werd aanschreven. Het is een Zweeds roestvrij  staal en wordt vaak voor scheermessen gebruikt. Ref - Sandvik 12C27 staal Samenstelling. Het staal kan zeer scherp geslepen worden en heeft een goede scherpterententie (tijd dat het mes scherp blijft). Dit is een prima staalsoort maar is niet bijster bijzonder.

19C27 - vergelijkbaar met 12C27 staal maar dan met een hogere koolstof en mangaan gehalte. Dit staal word gehard tot 60-62 hafhankelijk van de fabrikant. Kagemitsu hard dit staal tot 61-62 en Suisin hard dit staal tot 60 HRc. Dit staal kan zeer scherp geslepen worden en heeft een goede scherpterententie (tijd dat het mes scherp blijft. Dit staal wordt door verschillende westerse en Japanse producenten gebruikt (waaronder Kagemitsu en Echizen). 

13C26 - Vergelijkbaar met 12C27, maar heeft minder chroom (Cr) en meer koolstof (C). Gelijk aan Böhler-Uddeholm AEB-L staal (zie verderop).

1,4116 - W-Nr standaard naam van X50CrMoV15 staal (DIN naam). Zie X50CrMoV15 staal.

154CM of ATS-34 - 154CM (niet verwarren met het betere CPM154 staal) is een origineel Amerikaans staal. ATS-34 van Hitachi is de Japanse uitvoering van dit staal. Staat bekend als een hoge kwaliteit roestvrij staal, maar wordt niet gebruikt in massageproduceerde keukenmessen omdat het een dure staalsoort is. Er zijn echter wel enkele producenten die deze staalsoort verwerken in kleine batches van keukenmessen. Lastig verkrijgbaar en erg duur (keukenmessen starten bij meer dan 300 euro). Het staal heeft een zeer hoge slijtvastheid, maar kan bros zijn bij hogere hardheid. Voor keukenmessen is het een goed staal maar er zijn betere staalsoorten verkrijgbaar voor slechts iets meer geld. Ref - Vergelijking ATS-34 vs 154CM staal. In de onderstaande tabel staan wat verschillen tussen deze staalsoorten

  Koolstof Siliconen Mangaan Fosfor Zwavel Chroom Molybdeen Koper Kobalt
ATS-34 1.03% 0.25% 0.41% 0.026% 0.001% 13.74% 3.56% - -
ATS-55 1.00% 0.35% 0.50% 0.03% 0.002% 14.00% 0.60% 0.20 0.40
440-C 1.04% 0.74% 0.36% 0.003% 0.003% 16.92% 0.46% - -
154-CM 1.05% 0.30% 0.50% 0.030% 0.030% 14.00% 4.00% - -

AEB-L - Zweeds roestvrij staal. Zeer zuivere, fijnkorrelige legering. Vrijwel identiek aan 13C26 Sandvik Staal . Iets minder Mangaan (Mn) en 0,01 % meer Zwavel (S), ref - Vergelijking AEB-L vs 13C26 staal.Als dit staal een goede hittebehendeling krijgt krijgt het een zeer fijne korrelstructuur wat goed is voor de slijtvastheid en de scherpteretentie. Devin Thomas gebruikt het in zijn keukenmessen, met zeer goede resultaten. Voor keukenmessen wordt deze staalsoort gehard tot een Rockwell hardheid van 61-62.

Aogami - Aogami is een zeer goede staalsoort voor keukenmessen. De combinatie tussen extreme hardheid (60-65 HRC) en de hoge taaiheid maken deze traditionele Japanse staalsoort tot een van de meest gewilde staalsoorten in Japanse messen. Aogami staat wel bekend om zijn hoge vlekgevoeligheid, na elk gebruik schoon en droogmaken is dus belangrijk. Aogami Super staal bevat naast koolstof, ook nog meer wolfraam en chroom dan Aogami #1 en daardaast ook nog molybdeen en vanadium, hierdoor is dit staal extreem hard maar ook taai en kan dit staal (samen met ZDP-189 staal) gezien worden als de beste staalsoort voor gebruik in keukenmessen. De Kurosaki en de Masakage Koishi messen zijn voorbeelden van messen van Aogami super staal.

 

C (koolstof)

Cr (chroom)

W(wolfraam)

Mo

V

CO

 

Aogami Super

1.40 to 1.50

0.3 to 0.5

2.0 to 2.5

0.30 to 0.50

0.5

 

 %

AUS-8A - (57-59 HRC) ook wel "Molybdeen/Vanadium" staal genoemd, vergelijkbaar met het staal in de betere Duitse messen. Prima staal, goede roestbestendigheid en betaalbaar.

C (koolstof)

Cr (chroom)

W

Mo

V

 Co (kobalt)

AUS-8

0.70 to 0.80

13.0 to 14.50

 

0.10 to 0.30

0.10 to 0.26

 

%

Cowry-X - Modern poedermetallurgisch staal. bijzonder hoog koolstof-en chroomgehalte. C - 3% Cr - 20%. Cowry-X kan tot zeer hoge hardheid getemperd worden en sommige producenten kunnen een hardheid behalen van 65 of zelfs 67 HRC. Dit is derhalve ook een zeer dure staalsoort. ZDP-189 en MC-66 lijken erg op Cowry-X, aangezien deze twee dezelfde C en Cr hoeveelheden hebben. De exacte samenstelling is helaas onbekend. Cowry-X heeft een zeer goede scherpte retentie en een uitzonderlijke taaiheid. Het staal is erg moeilijk te slijpen ten opzichte van andere staalsoorten maar het is niet geheel onmogelijk. Hattori is dusver de enige producent die keukenmessen uit Cowry-X maakt. Deze serie van Hattori begint bij zo'n 600 euro.

CPM ™ 154 - Moderne Crucible Poeder Metallurgische uitvoering van 154CM staal. Aanzienlijk beter dan zijn voorganger. Het is een veel zuiverder staal met fijnere carbiden. De samenstelling is identiek aan 154CM, maar CPM154 schijnt kleine hoeveelheden vanadium te bevatten, zodat deze slijtvaster is. De taaiheid en verwerkingseigenschappen zijn aanzienlijk toegenomen. Het is dus makkelijker voor producenten om mee te werken. Voor de gebruiker is het een moeilijk te slijpen staalsoort maar het staal is zeer slijtvast en zeer scherp te slijpen. Er zijn diverse "custom" messenmakers die het gebruiken voor keukenmessen. Er zijn geen fabriekmessen die gemaakt worden van CPM-154 staal. Phil Wilson maakt er filet en koksmessen van. De hardheid kan oplopen tot 61HRC, hoewel deze hardheid niet vaak gekozen wordt. Ref - Vergelijking AISI 154CM vs CPM154 Staal.

CPM S90V ™ (CPM420V) - CPM S90V (420V is de oude naam) is een zeer hoog gelegeerd staal van Crucible Particle Metallurgics (poederstaal). Zeer hoge slijtvastheid gecombineerd met een zeer hoge corrosieweerstand. Ref -CPM S90V Chemische samenstelling. Vanwege de zeer hoge vanadium inhoud is het een moeilijk te bewerken staalsoort. Bovengrens voor de hardheid is 61HRC. Alleen Phil Wilson heeft een keukenmes van deze staalsoort gemaakt. 

CPM ™ S110V - CPM S110V is een zeer hoog gelegeerd staal van Crucible Particle Metallurgics (poederstaal). Ook dit staal heeft een combinatie van zeer hoge slijtvastheid met een zeer hoge corrosieweerstand. Uniek is de toevoeging van Niobium - Nb. Ref - CPM S110V Chemische samenstelling. Aanbevolen hardheid door Crucible is 61-63 HRC. Doordat Crucible deze staalsoort in zeer ongelukkige afmetingen levert zijn er weinig messenmakers die deze staalsoort gebruiken. Door de toevoeging van de 3,5% niobium heeft het staal een zeer goede slijtvastheid. (Nb carbiden zijn erg hard, harder dan Vanadium carbiden, en de algehele carbide hoeveelheid is zeer hoog in deze staalsoort).

CROMOVA 18 - Yoshikin gebruikt dit roestvrij staal voor hun merk Global. Cr staat voor Chroom in de legering, Mo is Molybdeen en Va is Vanadium. De chemische samenstelling is onbekend behalve dat er 18% chroom in het staal zit. Betere staalsoort in vergelijking met X50CrMoV15 staalsoorten (veel in Duitse messen gebruikt) omdat het een taaiere staalsoort is. Zeer goed bestand tegen vlekken en is gemakkelijk te slijpen door de relatief lage hardheid van 58HRC (laag voor Japans staal).

Gingami - #1 tot en met #5 (ook wel GIN-1 of G1 genoemd). Roestbestendig staal, veel gebruikt als vervanger voor VG-10 in keukenmessen. Eigenlijk is dit de VG-10 variant van Hitachi. In keukenmessen vindt je voornamelijk de GIN-3 variant en in zakmessen vaak de GIN-2 of G2 variant. Het is een staal met iets minder koolstof, iets meer chroom en veel minder molybdeen dan ATS-34. Het staal bevat geen nikkel, wolfraam of vanadium. kortom een prima roestbestendig staal.

  Koolstof Chroom Mangaan Molybdeen Fosfor Siliconen Zwavel
GIN-1 0.90% 15.50% 0.60% 0.30% 0.02% 0.37% 0.03%

MC66 - Dit is Henckels alias voor het Japanse Hitachi ZDP-189 PM staal. MC staat voor Micro Carbide en 66 is de (gewenste) hardheid op de Rockwell schaal. Gebruikt door Henckels in hun Twin Cermax en Miyabi 7000MC lijnen maar made in Japan (ook de Twin Cermax en Miyabi messen worden geproduceerd in Japan. hier zit dus weinig "Duits" aan.

R2 - identiek aan SG-2

SRS-15 - Japans poedermetallurgisch (PM) staal. Uitstekende keuze voor keukenmessen. Ref - SRS-15 PM Staal Samenstelling . Zeer hoge koolstof hoeveelheid, en in combinatie met Tungsten en Vanadium krijgt deze staal soort een zeer hoge slijtvastheid. In het algemeen kan dit staal gehard worden tot 64-65HRC zonder problemen. Akifusa is een van de weinige producenten die messen maakt van SRS-15 staal. Kijk hier voor de collectie van Akifusa messen.

SG-2 - Japans poedermetallurgisch (PM) staal. Gemaakt door staalbedrijf Takefu. Ook wel R2 staal genoemd. Uitstekende keuze voor keukenmessen. Fallkniven gebruikt dit staal onder de naam SGPS. SG2 staat voor "Super Gold" maar dit zegt niet dat er goud in het staal zit. Takefu SG2 staal samenstelling. Kai Shun gebruikt SG2 staal in hun Elite lijn. Het is een uitstekend staal maar op papier minder dan SRS-15 staal. Over de Fallkniven U2 messen lopen de meningen uiteen, wellicht is het staal minder geschikt voor korte zakmessen. De Kai Shun Eline messen worden wel erg geprezen. Het staal kan een hoge hardheid bereiken. De Shun Elite messen zijn officieel gehard op 64HRC, maar er zijn ook aanwijzingen dat het op 62HRC gehard is. Hier een vergelijking tussen: SRS-15 en SG2 Staal.

SLD-Magic - Japans staal van Hitachi Steel Ltd (Japan) (“Yasuki Hagane” YSS (Yasuki Speciality Steel)). Hier een PDF van de fabrikant. Dit is de "upgrade" van het standaard SLD staal (SKD-11) die gevoelig is voor chippen. Dit staal kan gehard worden tussen de 60-en 62 HRC. Dit staal wordt veel gebruikt door Tadafusa in de S serie messen, Tadafusa hard dit staal tot 62 HRC. Dit staal wordt gezien al een bijzonder goed staal voor keukenmessen, door de slechte beschikbaarheid (en de hoge prijs) zie je dit staal niet vaak in keukenmessen.

SKD11 - Japanse gereedschapsstaal (Tool steel). Identiek aan AISI D2, DC11 en SLD staal. Een van de speciale staalsoorten van Hitachi uit de zelfde familie als het SLD staal. Vlekbestendig, maar niet bijzonder roestvrij. Dit staal is zeer scherp te krijgen maar is wel gevoelig voor chippen (stukjes die van de rand afspringen bij gebruik), dit is wellicht te wijten aan een te smalle slijphoek, over het algemeen moeten PM en toolsteels niet op een te smalle hoek geslepen worden, ideaal is 22 tot 24 graden. Yoshikane gebruikt dit staal voor een aantal van hun keukenmessen, gehard tot 64HRC. Sommige andere producenten harden dit staal tot 62HRC. De meningen over dit staal zijn overwegend positief. SKD11 staal Samenstelling. Kijk hier voor de Yoshikane collectie.

S30V - CPM S30V is speciaal ontwikkeld voor keukenmessen door Crucible Metallurgie, dit is zeer bijzonden. Naast Shirogami en Aogami staal zijn er geen andere stalen die specifiek voor keukenmessen ontwikkeld zijn. De basis is het zeer taaie en slijtvaste CPM3V staal. Hieraan is onder andere Cr (Chroom) toegevoegd. Door de grote hoeveelheid toegevoegde chroom en koolstof  is het een zeer taai staal die erg moeilijk gehard kan worden (maximaal 62HRC.) Het heeft daardoor wel een betere slijtvastheid dan 154CM staal. Het staal was erg populair in het begin van 2000, toen het voor het eerst verscheen, maar een goede thermische behandeling is niet eenvoudig en een aantal fabrikanten en zelfs speciliseerde "custom" messenmakers hebben messen gemaakt die ofwel te zacht zijn of te gemakkelijk chippen. Dit heeft de reputatie van S30V niet veel goed gedaan. In vergelijking met vele andere legeringen is S30V moeilijker te bewerken en verwerken. Veel messenmakers kiezen er daarom voor om het staal te harden tot 58-60 HRC. Phil Wilson's is een van de weinige messenmakers die dit staal gebruikt: hier een artikel (Engelstalig) over CPM S30V staal. En hier de samenstelling van CPM S30V Staal.

VG-10 - Zeer goed en zeer vlekbestendig staal. V Gold 10 staal wordt ook wel VG-10 of soms V-Kin-10 (kin betekent "goud" in het Japans) genoemd. Het is een hoge kwaliteit roestvast staal exclusief geproduceerd in Japan. De opmerking "Goud" staat voor de hoge kwaliteit, er is geen goud aanwezig in het staal. VG-10 is origineel ontwikkeld door Takefu Special Steel co.,Ltd, in Takefu, Fukui Prefecture, Japan. VG-10 is speciaal ontwikkeld voor gebruik in Japanse keukenmessen maar ook andere fabrikanten zoals Spyderco, AL-Mar en Fällkniven hebben dit staal ontdekt. Het staal wordt toegepast in beroemde zakmessen zoals de Delica, Endura en Police van Spyderco en de Fällkniven A1 en de K2 - White Whale. De meeste Japanse messen van VG-10 staal zijn gehard op 60-62HRC, Fällknivens zijn gehard op 59HRC. 

VG-10 staal is een unieke legering met een hoge koolstofconcentratie, het staal bevat verschillende concentraties van andere metalen zoals Chroom, Vanadium, Molybdeen en Kobalt. Het staal is speciaal ontwikkeld voor gebruik in hoge kwaliteit keukenmessen, VG-10 staal wordt ook wel "super staal" genoemd vanwege het feit dat het staal erg hard is en lang scherp blijft zonder dat het bros wordt. Er zijn veel staalsoorten met een extreme hardheid (boven HRC 60) maar deze hebben dan niet de gewenste taaiheid. Door de toevoeging van bepaalde componenten is VG-10 staal erg bestand tegen brosheid zonder dat het moet inboeten aan hardheid en duurzaamheid.VG-10 staal is vergelijkbaar met 154CM staal qua legering maar heeft een betere scherpteretentie en is beter bestand tegen corrosie. Het is een bekend staal dat al enkele jaren meegaat. Het heeft zijn kwaliteiten ruimschoots bewezen. VG-10 heeft minimale zorg nodig om corrosie te voorkomen en is zeer scherp te slijpen (scherper dan Chromova18) en is gemakkelijk te slijpen zelfs bij 62HRC. VG-10 staal Samenstelling. Kijk hier voor de MCUSTA messen gemaakt van VG-10 staal

C (koolstof)

Cr (chroom)

W

Mo

V

 CO (kobalt)

VG-10

0.95 to 1.05

14.5 to 15.5

 

0.9 to 1.2

0.1 to 0.3

1.30 to 1.50

%

X30CrMoNi1-5-1 - Ook wel Cronidur 30 genoemd. Roestvrij staal. Wordt veel gebruikt in de lucht- en ruimtevaartindustrie. Henckel gebruikt het in sommige "limited edition" messen. De hoeveelheid stikstof in de legering is vrij hoog (0,40%) en over het algemeen krijgt een mes dan versterkte eigenschappen van een hoog koolstofgehalte naast een goede slijtvastheid en relatief goede taaiheid. Het prijskaartje (meer dan 800€) is erg hoog voor een mes uit deze staalsoort. Vergelijkbare staalsoorten zoals Bohler-Uddeholm Vanax 35 staal en Vanax 75 staal hebben beide een veel hoger stikstofgehalte (1,35% en 4,20%) en messen uit deze staalsoortenzijn veel goedkoper. Daarnaast hebben Vanax staalsoorten nog toegevoegd Vanadium die de slijtvastheid verhogen. Cronidur 30 (X30CrMoNi1-5-1) Staal Samenstelling .

X45CrMoV15 - Duits staal. vergelijkbaar met X50CrMoV15 staal. Staal bevat 0,45% koolstof. Geen bijzonder staal, relatief goedkoop en wordt gebruikt door een aantal westerse makers waaronder F. Dick. X45CrMoV15 staal samenstelling .

X50CrMoV15 - Duits staal. Zeer vlekbestendig maar niets bijzonders X50CrMoV15 staat voor 0,5% koolstof en het andere deel van de 15% is samengesteld uit Cr, Mo en soms Vanadium (V). In dit staal staat X voor koolstof, dit is wat vreemd omdat koolstof normaal gesproken als C bekend staat. 0,5% koolstof gehalte is niet hoog, desondanks maken messenmakers soms andere claims over dit staal. In feite heeft het staal zelfs minder koolstof in vergelijking met 440C staal!. Echter, het is wel een stuk taaier en goed bestand tegen corrosie. Het is een staal met een erg lage scherpterententie, je moet het dus zeer vaak slijpen om hem goed op scherpte te houden. Erg slechte keuze voor keukenmessen. Het staal wordt gebruikt door Wusthof, Victorinox en anderen in hun high-end messen. X50CrMoV15 staal Samenstelling .

X55CrMoV15 - Variatie van 1,4116 staal. Ongeveer hetzelfde, behalve de iets hoger gehalte C - 0,55%.Gebruikt door Messermeister. Hier een vergelijking tussen X55CrMoV15 en X50CrMoV15 staal.

ZDP-189 - Zeer modern Japans PM staal van Hitachi. extreem hoge koolstof-en chroomgehalte. (C - 3% Cr - 20%) maar ook met Molybdeen, Vanadium, Wolfraam, Mangaan en Silicium. Zeer hoge hardheid, een aantal makers harden dit staal zelfs tot 65 of zelfs 67HRC. Dit is dan ook een erg duur staal, Cowry-X en MC-66 lijken erg op ZDP-189, vooral omdat deze twee dezelfde C en Cr gehaltes hebben. De Henckel vertegenwoordiger in Tokio bevestigde dat MC66 staal identiek is aan ZDP-189. De exacte samenstelling is niet bekend. In tegenstelling tot Cowry-X bevat ZDP-189 molybdeen, wolfraam en vanadium. Kortom, een zeer scherpteretentie en bijzonder hoge taaiheid. Erg moeilijk te slijpen ten opzichte van andere staalsoorten en relatief gevoelig voor "chippen" door de extreme hardheid . Samenstelling: ZDP-189 staal. De ZDP-serie van Kagemitsu is de een van de weinige betaalbare messen uit ZDP staal.

Vragen? Whatsapp

 

© 2012 - 2024 Japansemessen.nl | sitemap | rss